Cluas le héisteacht Tá go leor acmhainní scríofa ar an idirlíon do dhaoine atá ag foghlaim na Gaeilge - ach, ar ndóigh, is fearr teanga a chloisint freisin.

Leis an mborradh mór sna meáin Ghaeilge, idir chraolta agus scríofa, tá sé doiligh do scríbhneoirí agus do léitheoirí Gaeilge coimeád suas leis na hathruithe atá tagtha ar an saol.

D'iarr eagarthóirí *Beo! *orm cuntas gearr a bhreacadh síos ar mo shaol mar Ghaeilgeoir i Meiriceá Thuaidh.

Tá fadhbanna ag saothrú as Gaeilge i gcónaí: níl aon chaighdeán scríte ann go bhfuil glactha leis ag lucht labhartha na teangan, mar shampla.

Is dócha an t-aon bhearna a bhí sa chúrsa nuair a bhíosa á dhéanamh ná ní raibh aon iriseoireacht scríofa i gceist, ach is dóigh liom gur sin páirt mhór den gcúrsa anois.

Cé air a bhfuil an leabhar seo dírithe? Duine ar bith a bhfuil cumas áirithe Gaeilge aige agus atá ag iarraidh eolas a chur ar rialacha gramadaí na Gaeilge ar an ábhar go bhfuil sé ag foghlaim na Gaeilge, ag teagasc na Gaeilge nó ag baint úsáide aisti mar mheán cumarsáide scríofa.

Mhol siad bunreacht scríofa do Thuaiscert Éireann, córas roinnte cumhachta idir na páirtithe polaitíochta a bhfuil macallaí de i gComhaontú Aoine an Chéasta.

Dhírigh sí isteach ar scríbhneoireacht theicniúil agus ar obair ghrafach le Bechtel's ansin ar feadh roinnt blianta ach chinn sí féin agus comhoibrí dá cuid, Sandy Neal, ar a gcomhlacht féin, One Source Graphics, a bhunú i 1993 nuair a tharla "downsizing" a d'fhág díomhaoin iad.

Ní mó ná sásta a bhí Balor le caighdeán na moltóireachta ag comórtas na n-amhrán nua-chumtha.

Thug Alan Kennedy ráiteas scríofa don fhiosrúchán cheana féin ach tá an dóigh a bhfuil an scéal ag teacht amach de réir a chéile dian air.

Tar éis do Thiobraid Árann cailliúint i gcoinne Chorcaí i gcluiche ceannais na Mumhan an bhliain sin (1975), chuir sé in iúl i scríbhinn do chathaoirleach Choiste an Chontae nár mhian leis bheith ina roghnóir le Tiobraid Árann riamh arís.

"Ní scríobhtar leabhair i mbeáir," a dúirt McEvoy, ar fear giorraisc go maith é, leis an *Irish Voice *an mhí seo caite, le linn lóin i mbialann Indiach ar 29th Street.

" Go deimhin, le blianta beaga anuas, tá roinnt tionscadal ardaidhmeannach scríbhneoireachta pleanáilte ag McEvoy, ina measc an leabhar a thiocfaidh i ndiaidh *Terrible Angel*, ina bhfuil Collins seolta ar mhisean eile, go Baile Átha Cliath roimh thús an Dara Cogadh Domhanda.

Agus na hamhráin a tháinig ón áit sin bhídís á gcanadh i gCúil Aodha agus bhí daoine i gCúil Aodha leis a chumadh amhráin, mar sin de bhí an traidisiún dátheangach ann.

Ní bheidh orm mo chuid ama a chaitheamh ag sclábhaíocht do *Beo Ar Éigean*, ag cumadh truflaise agus seafóide agus drámhaíola agus traise agus cosamair (faigheann muid leath cent in aghaidh an fhocail) agus brocamais agus cacamais agus raiméise….

Tá cuid de ghníomhartha an PSNI mar a bheadh eachtraí ann a scríobhfadh úrscéalaí gan tallann dá laghad i leabhar bleachtaireachta gan mhaith.

Dúirt an tuairisc go gcaithfeadh comhairlí Thuaisceart Éireann glacadh le hiarratais scríofa agus bhéil i nGaeilge, glacadh le húsáid na Gaeilge i ndíospóireachtaí comhairle, cáipéisí a dhréachtú i nGaeilge agus fir/mná teanga a fhostú.

Seinneann Kíla ceol nua-chumtha ar fad atá bríomhar, spleodrach, agus a bhfuil meascán ann den cheol traidisiúnta agus den roc-cheol.

Lance, mar shampla, níl bua na cumadóireachta aige - cumann sé roinnt amhrán, ach píosaí ceoil, ní hé sin a rud.

"Tá tú ag scríobh leat go fóill," arsa Máire, "ach chím nach raibh tú ábalta theacht isteach go cisteanach Rann na Feirste go fóill i do chuid leabhar.

AÓF: Cumann tú amhráin freisin, nach gcumann? Céard a spreagann chun cumadóireachta thú? DNíS: Is cumadóir mé ceart go leor.

AÓF: Cumann tú amhráin freisin, nach gcumann? Céard a spreagann chun cumadóireachta thú? DNíS: Is cumadóir mé ceart go leor.

Tacaíocht don taighde agus teagasc trí Ghaeilge: Ar na tionscadail mhaoinithe ag an Údarás um Ard-Oideachas i mbliana tá obair thaighde ar an litríocht taistil i nGaeilge, scríobh ilmheáin, Gaeilge ghairmiúil do mhic léinn an oideachais agus sochtheangeolaíocht.

"Nuair a bhíomar sa chéad bhliain, thosaigh Seán ar cheardlanna scríbhneoireachta a reáchtáil aimsir na Nollag ar an mBuailtín i gCorca Dhuibhne.

" Chomh maith le bheith ag cumadh dánta, tá de Paor ag comhscríobh amhrán lena sheanchara scoile, an t-amhránaí John Spillane, le roinnt mhaith blianta anois fosta.

Tá a fhios ag an saol mór gur féidir rudaí a rá nach bhfuil cead ag daoine a chur i scríbhinn.

Seo mar a chuireann sé síos ar an spreagadh a mhúsclaíonn filíocht ann: Ceiliúradh faoi ndear dom tabhairt faoin bhfilíocht an chéad lá.

Is scríbhneoireacht theicniúil príomhobair Bhard, ach tá litriocht.

Agus cá mhéad dráma ar chum sé ceol fána gcoinne? Dosaen? Scór? Níl a fhios aige.

Saothar iontach comhoibrithe idir aos pinn agus aos scuaibe an dá thír is ea *An Leabhar Mòr*, agus tosaíonn na samplaí liteartha atá le léamh ann chomh fada siar le hAmhra Cholm Cille, a cumadh go gairid i ndiaidh aimsir Cholm Cille féin - foinse inspioráide na hIomairte - agus críochnaíonn siad le scríbhneoirí mar Shomhairle Mac Gill Eain agus Rita Duffy, Nuala Ní Dhomhnaill agus Craig MacKay - cuid d'aos ealaíne ár linne féin.

Tá mé ag obair chomh maith ar thaifeadadh de mo chuid cumadóireachta amhrán féin i nGaeilge le Steve Cooney.

Gura fada buan é i mbun pinn.

Is é Fearghas Mac Lochlainn, bail ó Dhia air, cara mór liom agus laoch na lúibíní, a chumann na hagallaimh bheirte agus na lúibíní.

(Nóta ón eagarthóir chuig ár gcuid léitheoirí ionúine ar dlíodóirí iad: is é an t-ainmfhocal *'ócáidí'*, agus ní ainm álainn *'Ódí' *Chumhra Chliste, atá faoi cháilíocht na haidiachta gránna gallda sin thuas, bíodh a fhios agaibh!) Bígí ólta as bhur gcloigeann agus sibh i mbun pinn.

Ach tá muid ádhúil go bhfuil agus go raibh filí ealaíonta againn a chum amhráin agus a d'fhág oidhreacht chomh luachmhar sin againn.

Dar leis an iriseoir and staraí John Bowman, sa chlár fáisnéise faoi Whitaker sa tsraith "Nation Builders", bhí bunphrionsabail Chomhaontú Aoine an Chéasta 1998 go léir breactha síos ag Whitaker tríocha bliain roimhe sin nuair ba é a chomhairligh Jack Lynch faoi chúrsaí an Tuaiscirt.

Caithfidh mé a admháil, áfach, i mo chás féin nach raibh mórán difir idir an pá a shaothraigh mé agus an t-airgead a thuillim ón obair a dhéanaim de ghnáth, an tsaorscríbhneoireacht.

"Tá go leor ag baint le scríbhneoireacht sobail atá míshásúil ó thaobh na cumadóireachta de.

" Futa Fata Féasóg ======= Is gné eile dá cheol na hamhráin a chumann sé do pháistí óga agus i 1997 d'eisigh sé dlúthdhiosca eile dar teideal *Bliain na nAmhrán*.

Níl mórán suime agam in an-chuid den cheol nuachumtha, ach amháin na píosaí ceoil atá bunaithe ar an traidisiún, cosúil leis na tiúin a chum Seán Ryan, Josie McDermott, John Brady agus araile.

Labhair sé le h**Éamonn Ó Dónaill** faoi scríobh an tsaothair seo, faoin saol acadúil agus faoin easpa measa atá aige ar an Aire Airgeadais agus ar bhaill eile de Rialtas na hÉireann.

" Easpa ama ======= Ba bhreá le Titley a bheith in ann luí isteach ar an scríbhneoireacht chruthaitheach níos mó ach tá sé deacair é sin a dhéanamh agus ualach trom oibre air i gColáiste Phádraig.

D'éirigh liom an t-uafás a scríobh ann.

Baineann téamaí mhórchuid na n-amhrán a scríobhaim leis an gceantar sin, mar aon le troid na mbundúchasach i gcomhair féinrialtais, agus oidhreacht an Ghorta Mhóir i gCeanada.

Tá amhrán amháin nua-chumtha ar an dlúthdhiosca fosta - "The Fuschia", a scríobh John McNutt, cara den teaghlach as Ros Goill.

leac oighirice liomóidlemon ag diúlsucking bodhairedeafness béasamanners gránnahorrible cumhachtpower mo leithéidsethe likes of me docharharm múrshower caiteover fás maithgood growth ag feadaílwhistling sáite amachstuck out stróeffort leidclue bodhraithedeafened gleonoise oibleagáideachtobligingness cothrom na Féinnefair play dúnárasachreticent cantalpetulance aisteachasqueerness, strangeness ar fheabhasexcellently a chur as a riochtto distort sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out an iarraidh seothis time coiscéimstep filltefolded muinchillesleeve plaitbald patch burlaí bána gruaigewhite trusses of hair malaíbrows ag sméideadh a chloiginnnodding his head gach re soicindevery second second in ard a chinnas loud as he could ríforearm clúmhachdown (on face) smigchin dallamullóg a chur ormto hoodwink me nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him ar feadh na síoraíochtafor an eternity bearnagap tuillteearned meangadhsmile clamhsáncomplaint luaigh séhe mentioned bréanfoul tá fíorbhrón ormI'm really sorry múiscnausea slisínslice chinn mé arI decided a chur díomto give up tioncharinfluence á tochasbeing scratched go gontaconcisely eachtra gadaíochtatheft incident trealamh lofarotten equipment ag geonaílwhimpering croitheadh uafásachterrible shaking samhlaighimagine a scáthhis shadow leata chomh móropen so wide macallaecho boinnsoles ag coisíochtpacing ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps óltachdrunk dheasaighadjusted mo bhaithisthe top of my head luasc siarrocked backwards sálaheels glanbhearrthaclean-shaven olldoirdbasses bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details ceann dúbáiltea double bhain searradh asam féinI stretched myself shéid séhe blew á spreagadhencouraging him á thionlacanaccompanying him clingireachttinkling cantaireachtchanting grágaílcroaking, braying dalltavery drunk ag éalúescaping go séimhgently a chonúisyou useless person an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly bailigh leat mar singet lost then mallachtaícurses líomhaintíallegations mhaslaigh éI insulted him barántas gabhálaarrest warrant ionchúiseamh poiblípublic prosecution cillíncell luaithreadáinashtrays stóltastools go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me pleotafool sciotaíl searbhasachsarcastic tittering uirlisíinstruments píopaí lonrachashining pipes tiubhthick tanaíthin boghabow sreangáinstrings béicílyelling búireachroaring leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard bródpride uabhararrogance i mbarr mo réimeat my peak a admháilto admit ní raibh neart agam airI couldn't help it iomrascálaíwrestler togha a

Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!* Gluais • Glossary á fhoilsiúbeing published gnó turasóireachtatourism business músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened ailt nuachtáinnewspaper articles faillcliff seilbhpossession contúirtídangers bagairtíthreats creathán fuachtaa cold shudder fainicwarning foláireamhnotice, warning deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey go fuarchúiseachindifferently buillí croíheartbeats anáil an tsonaisthe breath of happiness seargthawithered iachallcompulsion fíricífacts breacthawritten down rianmark d'aon ghnódeliberately blúire páipéirpiece of paper luaitementioned tarraiceándrawer stán síshe stared imlíneoutline scáilshadow gortcultivated field cruthanna dubhablack shapes ag corraí go bogmoving gently sceacha aitinnfurze bushes céadfaísenses ar tinneallon edge doircheachtdarkness ina glaicin her hand leiceanncheek á shlíocadhstroking it pollairí a sróineher nostrils b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them istoícheat night ina comhluadarin her company folamhempty dul i dtaithí arget used to cuachta go clutharnestled comfortably fál cosantaprotective fence fothramnoise gíoscáncreaking ag tnúth lelooking forward to brat teolaíwarm covering an tsíorgheonaílthe continuous droning ag dul thar bráidpassing by cloig rabhaidhalarms sianaílwhining otharchairr ag scréachaílambulances screeching pléascáinexplosives gleo cogaíochtathe noise of war ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood éalúto escape amhrasdoubt easpa fuaimelack of noise tranglamclutter ina sámhchodladhsleeping soundly cliotaráilclattering macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep pluidblanket ag siosarnachrustling a fallaing oícheher night gown taobh leisbeside it sciathánwing dallógblind duibheblackness crónánhumming leataopen an bunalt údthat original article carnánpile béicscream ag stánadh isteach uirthistaring in at her ag faire uirthilooking at her á slogadhswallowing her spléachadhglance sceonmharterrifying trí choiscéimthree steps scréachscream rith sé léiit occured to her cur síos ceartproper description ag tochailt isteach intidigging into her tanaíthin camcrooked go tostachsilently ag fairelooking ar diúitéon duty Ag baint lán na súl aisti.

Tá sé tugtha faoi deara agam le déanaí go bhfuil corralt á scríobh ina bhfuil an cás ar son drugaí déanta toisc nach féidir iad a ruaigeadh as an saol.

I bPríosún Portland Shasana a bhí sé ar dtús, áit ar chum sé dánta mar "Bealtaine 1916".

AÓF: Tugaim faoi deara go bhfuil roinnt tiún air a chum sibh féin, a Liz.

Ba mhian liom iad a léamh go díreach mar a cumadh iad, agus nuair a thosaigh an Dochtúir Siobhán Keeffe a fhoghlaim na Nua-Ghaeilge in earrach na bliana 1989, dheineas mo chéad chúrsa i dteanga Cheilteach.

Tá na nótaí a bhreacas síos ina ranganna ar na sealbha de mo chuid is ansa liom.

D'úsáid siad an leabhar agus bhí sé á scríobh agus á athscríobh, agus dá bhrí sin, má tá aon rud dothuigthe nó ar iarraidh, orthusan atá an locht ós rud é nach dúirt siad liom go raibh fadhbhanna ann! ÉÓD: Cad iad na deacrachtaí is mó a bhí agat féin agus tú ag foghlaim na Gaeilge? DW: Ní rabhas agus nílim in ann labhairt le daoine as Gaeilge go minic a dhóthain - bíonn "Breac-Ghaeltacht" i mBerkeley gach Máirt, ach bíonn sé ródheacair dom an turas a dhéanamh agus an méid sin oibre le déanamh agam gach oíche den tseachtain.

Bailíonn an taighdeoir leaganacha stairiúla de na hainmneacha as réimse leathan foinsí scríofa; is iad na cáipéisí oifigiúla stáit agus eaglasta na príomhfhoinsí a is mó a úsáidtear; cáipéisí na Suirbhéireachta Ordanáis ón 19ú céad, ionchoisní agus suirbhéanna talún den 16ú - 17ú céad, rollaí éagsúla den 13ú - 14ú céad, anáidí eaglasta ón 15ú céad.

Ar thaobh amháin scríobhainn frása as Gaeilge; ar an taobh eile scríobhainn an frása céanna as Béarla.

AÓF: Ar chum tú aon cheol riamh? PÓC: Níor chum.

Ar chuile chrois tá scríbhinn agus ainm an mhairbh.

Ar thaobh amháin scríobhainn frása as Gaeilge; ar an taobh eile scríobhainn an frása céanna as Béarla.

Ar chuile chrois tá scríbhinn agus ainm an mhairbh.

AÓF: An gcumann tú aon cheol tú féin? BNicG: Ní chumann.

Ar chuile chrois tá scríbhinn agus ainm an mhairbh.

Míníodh don slua a bhí bailithe i Milwaukee don ócáid go bhfuil na hiarratais le bheith istigh faoin 2 Nollaig 2005 i mbliana, agus roghnófar na buaiteoirí tar éis do scrúdú bheith déanta ar thuairiscí scríofa ó na coistí a bheas rannpháirteach sa chomórtas.

Fiú ansin, ainneoin go raibh an tAire tar éis a admháil i scríbhinn do mhuintir Rossiter bliain roimhe go raibh tuarascáil ar an chás faighte aige ón Gharda Síochána, bhí sé de dhánacht aige a rá arís go poiblí nach bhféadfadh sé aon fhiosrú a chur ar bun go dtí go mbeadh tuarascáil faighte aige ó na Gardaí.

* Gluais • Glossary fríd ghloine dhorchathrough a dark glass smúidmist, murkiness bréagachfalse is annamhit is seldom mionrudaíminor things doiléirvague i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields sin an tuigethat's why ag stánadh amachstaring out léanalawn ag croitheadh a gcinnshaking their heads íomhánnaimages iontassurprise machnamh ceartproper thinking scáileánscreen ag preabadhjumping bladhaire coinnlea candle flame eachtraíevents chan éthat's not it dá thairbhe sinbecause of that rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things ar bharr na mbeannon the cliff tops an lá fá dheireadhthe other day ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour substaintsubstance dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs taoidetide fiúntasworth gníomhact nó a mhalairtor the opposite blaiseadhtaste gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey fuaimeanna fánachaoccasional noises díoscadhcreaking coiscéimeanna folmhaempty footsteps stánadh fadaa long stare craos na tineadhthe roaring fire dromchlasurface cha dtig liomI can't cha dtig liom í á threorúI can't guide it déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning le rachtanna fiáinein wild fits seileogaspits sáthadh scinethe stabbing of a knife aonarachsolitary staidéarthalevel-headed teas an phaisinthe heat of passion breithbirth a cheiltto hide anáilbreath is annamhit is seldom fiúntachworthwhile dathanna seachantachaelusive colours goitsecome on, come here neadrachanests seanbhallógaíold ruins deifrehurry cha raibh faill aigehe hadn't the time contráiltewrong go brách síoraíever ag déanamh iontaiswondering i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing stócach ógyouth bodhardeaf pian a fhuilstinto suffer pain mo bheomy life lena dhornwith his fist le mé féin a chosaintto protect myself ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way cinneadhdecision cinntídecisions go fadálachslowly chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate cuideachtúilhelpful athrú séasúrthe change of seasons de ghlanmheabhairoff by heart gialljaw gobachprotruding gruaig fhionnblond hair dóighiúlachtbeauty tarraingteachattractive rud inteachtsomething buaireamhsorrow ag bruidearnaighthrobbing coimhthíochstrange idir barra na gcrannbetween the tops of the trees ag iarraidh mairstin airtrying to live on it nimhneachsore bhlais mé an phianI tasted the pain tchíthear domhit seems to me go dianstrictly samhailimage mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different daonnachtaíhumanist an cine daonnathe human race bréanfoul an bréantas a cheiltto hide the foulness cumhráin bhréigefalse perfumes lofarotten gnásanna sóisialtasocial customs béasamanners seanseiteannaold sets ag foscladhopening ag scamhadhpealing creatlachframe-work creidbheáilto believe scigdhráma an tsaoilthe farce of life de réir mar atáthar ag dréimas is expected táirgíproducts caiteoir eiseamláireachexemplary spender lúcháireachjoyous teorainneacha luaisspeed limits ag cailleadh foighdelosing patience sceadamánthroat mo bhrú folamy blood pressure sciathánarm go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could comhairleadvice díomádisappointment sólassolace lagmheasarthachtrather small amount ag tochailtdigging

Fiú ansin, ainneoin go raibh an tAire tar éis a admháil i scríbhinn do mhuintir Rossiter bliain roimhe go raibh tuarascáil ar an chás faighte aige ón Gharda Síochána, bhí sé de dhánacht aige a rá arís go poiblí nach bhféadfadh sé aon fhiosrú a chur ar bun go dtí go mbeadh tuarascáil faighte aige ó na Gardaí.

Cén ról atá agat féin in An Droichead agus cén fhad atá tú sa phost? Is mise comhordaitheoir an tionscadail, rud a chiallaíonn go bhfuil mé (a) freagrach as bainistiú na foirne agus an lárionaid, (b) i mbun cúrsaí airgeadais agus scríobh iarratas maoinithe, agus (c) mar stiúrthóir laethúil na heagraíochta iomláine.

Na rudaí is clúití agus is suimiúla a fuarthas ag Vindolanda ná na tabhaill scríbhneoireachta.

Is iad seo na taifid scríofa is luaithe sa Bhreatain.

” Níl aon rún ag Éilís éirí as an scríbhneoireacht.

Na rudaí is clúití agus is suimiúla a fuarthas ag Vindolanda ná na tabhaill scríbhneoireachta.

Is iad seo na taifid scríofa is luaithe sa Bhreatain.

An deacracht is mó ná nach bhfuil mé in ann abairtí fada – scríofa nó labhartha – a thuiscint.

Ba é an píosa ab áille dar liomsa ná fonn de chuid Rossa a chum sé i dteannta Karl Odlum i gCorca Dhuibhne i measc na sléibhte agus spéartha drámatúla sin os cionn bhá Bhaile na nGall.

Anuas ar na haltanna rialta dea-scríofa atá ar An tImeall (http://imeall.

Deir sé nach raibh bua na scríbhneoireachta aige sna blianta tosaigh sin, áfach.

The Unforgettable Fire – U2 ======= Fós cloisim an t-amhránaí ag cumadh na liricí; na ceoltóirí ag streachailt leis na cordaí, na fuaimeanna, na struchtúir; na léiritheoirí ag stiúradh na smaointe agus ag fáiltiú rompu.

Anuas ar na haltanna rialta dea-scríofa atá ar An tImeall (http://imeall.

Bheadh a mhiotaseolaíocht, mar atá breactha síos agam san alt thuas, i dtaca lena sheasamh i measc na bhfíréan poblachtánach, slán.

Go gairid ina dhiaidh bhí ar an Athair Richard Goode, an tAthair Noel Hession agus an tAthair Iggy O’Donovan leithscéal i scríbhinn a ghabháil le hArdeaspag na hÉireann, leis an Nuinteas Aspalda agus le ceannasaí ord na nAgaistíneach agus ag am céanna geallúint phoiblí a thabhairt nach ndéanfaidís a leithéid arís go deo.

Rinne mé comhoibriú le scoláire BA, Patrick Mc Hugh, chun damhsa nua-chumtha a chur le chéile i stíl na seandamhsaí seite.

” Labhraíodh an Ríordánach leis na mic léinn, dhéanaidís aistí beaga dó agus cheartaíodh sé iad.

Bhí Máire Geoghegan-Quinn díreach ceaptha mar Aire Cumarsáide agus chinn Ó Ciardha ar scríobh chuici agus comhairle a chur uirthi.

Le linn na mblianta sa scoil sin, thosaigh sé ag scríobh téacsleabhar Gaeilge de bhrí go raibh ganntanas mór acmhainní teagaisc ann.

B’fhíor do Miriam Lord nuair a dúirt sí nach bhfuil d’úsáid ag preasráitis ach le nótaí a bhreacadh ar a gcúl.

Bhí Mac Gearailt an-deas agusthairg sé an rud a dhéanamh an athuair ach buíochas le Dia bhí mé taréis bheith ag breacadh síos nótaí i bhfoirm luathscríbhneoireachta,nós a bhí agam ó rinne mé staidéar ar an iriseoireacht i gColáiste naTráchtála i Rathmines".

Tá mé cinnte go mbeadh drogall ar dhéagóirí teachtaireachtaí maslacha a scríobh ar an idirlíon nó a sheoladh óna nguthán dá mbeadh an baol ann go mbéarfaí orthu.

Más éagsúil ábhar an Taisce is éagsúil iad na daoine a bhaineann úsáid as: daoine ar suim leo bheith ag éisteacht le fonn nár chuala siad le tríocha bliain; daoine atá ag déanamh staidéir dara leibhéal nó tríú leibhéal nó staidéar iarchéime; daoine atá ag obair sna meáin chumarsáide ar mian leo clár raidió a dhéanamh nó alt a scríobh, agus mar sin de.

Is éard is gá dó siúd a dhéanamh ná dul tríothu agus ord éigin a chur orthu agus an t-eolas a bhreacadh síos i gcomhad éigin ar an ríomhaire.

Dúirt mo mháthair go mbínn ag canadh i gcónaí nuair a bhíos i mo pháiste agus go mbíodh amhráin á gcumadh agam an t-am ar fad.

Níor thosaíos ag cumadh fonn ar an bhfeadóg go dtí go rabhas seacht mbliana déag ach bhí foinn agus píosaí ceoil á gcumadh agam go rialta ar an bpianó agus ar an ngiotár.

” **Sos** Thóg Ihimaera sos ón scríbhneoireacht ar feadh roinnt blianta sna seachtóidí.

“Is cuma liomsa muna bhfuil mo leabhair dea-scríofa.

Tá seacht mbliana rite ó bhí sos gairme aige óna chuid cúraimí in Ollscoil Auckland, áit a bhfuil cúrsaí sa scríbhneoireacht chruthaitheach, agus litríocht na Nua-Shéalainne agus an Aigéin Chiúin á mbainistiú aige.

Theo Weber ag treorú shruth na hócáide; a mhac Aonghus ag léamh giota as fógra báis a scríobhadh faoi Phádraig; deartháir Phádraig ag léamh sleachta as scéal eachtraíochta a scríobh Pádraig nuair a bhí sé sna déaga; fear céile Nuala (iníon Theo) ó Mheicsiceo ag seinnt giotáir agus ag canadh amhráin a chum sé don ócáid.

Deirim go piachánach gur chumas píosa ceoil le gairid.

*AÓF: Tá cúpla amhrán ar an albam freisin a chum tú féin.

An bhfuil sé deacair amhrán a chumadh nó cén chaoi a dtugann tú faoi?* ENíC: Táim fós ag iarraidh freagra na ceiste sin a fháil! Ní fheadar cén chaoi a dtarlaíonn sé.

Cruthaíonn daoine mar muidne an íomhá cheart dóibh.

Cuid acu ag ithe ceapairí faoi theas na gréine, cuid eile ag breacadh dialainne nó ag tógáil grianghraf.

Creideann Nic Pháidín agus Ó Cearnaigh gur “beag fóram atá ar fáil chun dea-iriseoireacht, dea-scríbhneoireacht agus fiú díospóireacht chultúrtha éigin a thionscnamh i nGaeilge”.