♦
bí VERB
DO NOT CONFUSE WITH: is
♦
bíonn siad anseo gach samhradh
♦
they are here every summer
♦
it will be windy tomorrow
♦
ba mhaith liom bheith sa bhaile
♦
I would like to be at home
Foirmeacha gramadaí
Grammatical forms
Iontrálacha gaolmhara
Related entries
♦
[something] is [being done]
♦
tá teach nua á thógáil anseo
♦
a new house is being built here
♦
bhí an t-ádh orm go bhfuair mé an post
♦
I was lucky that I got the job
♦
[somebody] has [something]
♦
tá teach, carr agus a lán airgid ag an fhear seo
♦
this man has a house, a car and a lot of money
♦
tá [buntáiste] ag [A] ar [B]
♦
[A] has [advantage] over [B]
♦
you are three years older than me
you are three years ahead of me
STAITISTICÍ · STATISTICS
Is é bí an
dara focal
is minice úsáid sa Ghaeilge.
Tagann sé chun cinn uair amháin i ngach 28 focal.
Bí is the
second
most frequently used word in Irish.
It occurs once in every 28 words.
Samplaí gaolmhara
Related examples
♦
go deimhin, tá ceisteanna go leor nár freagraíodh go fóill, go háirithe na cinn faoi fhoirgneamh a seacht
♦
indeed, there are still some unanswered questions, expecially those about building seven
♦
seo an litir atá sé a scríobh
♦
this is the letter he is writing
♦
bhí seachtain amháin deas te, ach bhí an dara seachtain beagáinín fuar
♦
one week was nice and warm, but the second week was a little cold
♦
oíche amháin mhothaigh sé go raibh sé á thachtadh agus thit sé ina chnap ar an urlár
♦
one night he felt he was choking and fell in a heap on the floor
♦
smionagar amháin a bhí fágtha
♦
níl cead pinn luaidhe a úsáid ach amháin chun nótaí a thógáil
♦
a pencil is not allowed, except to take notes
♦
ní raibh mé ábalta an doras a oscailt
♦
I wasn't able to open the door
♦
níl mé ábalta ceangal leis an Idirlíon
♦
I am unable to connect to the Internet
♦
ní raibh muid ábalta an teach a fhágáil de bharr na báistí
♦
we couldn't leave the house because of the rain
♦
is beag iriseoir gairmiúil atá ábalta a bheatha a bhaint i dtír leis an bhlagadóireacht
♦
hardly any professional journalist is able to make a career out of blogging
♦
tá siad san abar de bharr na ráiteas atá déanta acu
♦
they are in trouble because of the statements they made
♦
ní sláinte an choirp amháin a bhí i gceist aige ach sláinte na haigne chomh maith
♦
he meant not only health of the body but also health of the mind
♦
ní bhíonn am agam ithe fiú amháin
♦
I don't even have time to eat
♦
bhí pianta sna matáin agus sna hailt aige
♦
he had pains in his muscles and joints
♦
tá rud éigin as alt anseo!
♦
something's not right here!
♦
tá daoine áirithe den bharúil go...
♦
certain people are of the opinion that...
♦
cogadh a fhearadh ar an domhan mór, go háirithe ar thíortha a raibh ola acu
♦
to wage war against the whole world, especially against countries that had oil
♦
tá seomra in áirithe againn
♦
tá cuma na maitheasa ar an óstán, cuirimis in áirithe é
♦
the hotel looks good, let's book it
♦
bhí sé ag breathnú ar an doras amhail is go bhféadfadh an t-áibhirseoir féin teacht isteach nóiméad ar bith Alex Hijmans: Aiséirí, Cois Life 2011
♦
he was looking at the door as if the devil himself could come in any minute
♦
dúirt mé léi go raibh mé tuirseach
♦
I told her that I was tired
♦
abair go bhfuil milliún euro agat
♦
let's say you have a million euro
♦
abraimis go bhfuil an ceart aige
♦
cén chiall atá leis an abairt?
♦
what does the sentence mean?
♦
the sentence does not mean anything
♦
tá sé in am duit dul abhaile
♦
it is time for you to go home
♦
beidh tú in ann na leabhair a thabhairt abhaile leat
♦
you will be able to take the books home with you
♦
is aige atá ábhar na ndeor Séamus Ó Grianna: Caisleáin Óir, eag. Niall Ó Dónaill, Cló Mercier, 1976
♦
he has something to cry about
♦
an bhfuil aon tuairim agat ar an ábhar seo?
♦
do you have any opinion on this matter?
♦
tá a chuid amhrán chomh hábhartha inniu is a bhí sna seascaidí
♦
his songs are as relevant today as they were in the seventies
♦
tá sé coitianta go leor sa Ghearmáin, agus is annamh a gheofá abhus é
♦
it is common enough in Germany but you'd rarely get it here
♦
ní bhíodh nuachtáin na Breataine ar díol sna siopaí abhus
♦
British newspapers didn't use to be on sale in shops here
♦
teanga mharbh í nach mbíonn á labhairt ach seanduine thall is abhus
♦
it is a dead language spoken only by a few old people here and there
♦
níorbh aon ionadh gurbh é an saol acadúil a bhí i ndán don bhuachaill óg, agus a mháthair ina dochtúir leighis
♦
it was no surprise that an academic life was in store for the young boy when his mother was a medical doctor
♦
bhí deoch uaim ach bhí an pub dúnta
♦
I needed a drink but the pub was closed
♦
tá na soilse lasta ach níl éinne sa bhaile
♦
the lights are on but there is nobody home
♦
ach, cuma cé chomh hard is a bhí sí, ní raibh sí ard go leor
♦
but, howevere tall she was, she wasn't tall enough
♦
tá bileog as Gaeilge le fáil ach í a iarraidh
♦
a leaflet in Irish is available on request
♦
tá siad in achrann leis an Taoiseach
♦
they are in quarrel with the Prime Minister
♦
bhíodh sé in achrann leis na gardaí go minic
♦
he would often be in trouble with the police
♦
níl aon acmhainní nádúrtha sa tír
♦
the country has no natural resources
♦
bhí adharca fada ar an ainmhí
♦
the animal had long horns
♦
bíonn siad in adharca a chéile i gcónaí
♦
they are always fighting each other
♦
tá daoine á n-adhlacadh sa reilig sin le míle bliain
♦
people have been being buried in the cemetery for a thousand years
♦
tá sé seo déanta as adhmad
♦
bhí mé ag gearradh adhmaid
♦
rinneadh athchóiriú ar an chaisleán agus tá an adhmadóireacht an-deas
♦
the castle has been renovated and the woodwork is very nice
♦
bíonn adhradh teaghlaigh againn gach maidin agus oíche
♦
we have a family worship every morning and evening
♦
cineál teampaill a bhí ann chun na déithe a adhradh
♦
it was a kind of temple to worship the gods
♦
tá siad á n-adhradh ag an bpobal inniu ach déanfar dearmad glan orthu amárach
♦
people worship them today but they will be all fogotten tomorrow
♦
ní duine de na mná ádhúla mé a bhfuil na fir de shíor ina ndiaidh
♦
I am not one of those luvcky women who are constantly chased by men
♦
mhaígh na póilíní gur admhaigh na fir go raibh siad páirteach sa chomhcheilg
♦
the police claimed the men had confessed to being involved in the conspiracy
♦
b'ionann a chaint agus admháil lom nach bhfuil fios a ghnó féin aige
♦
what he said was tantamount to a clear admission he doesn't understand his own job
♦
tá an liathróid ard san aer
♦
the ball is high in the air
♦
tá aeráid shéimh i Singeapór
♦
Singapore has a mild atmosphere
♦
tá athrú san aeráid polaitíochta in Éirinn
♦
there has been a change in the political atmosphere in Ireland
♦
tá trí aerárthach ag an rialtas
♦
the government has three aircraft
♦
an bhfuil tú ag an aerfort?
♦
are you are you at the airport?
♦
tá mé ag dul go dtí an t-aerfort
♦
I am going to the airport
♦
an mbeidh tú ag eitilt ó Aerfort na Sionnaine?
♦
will you be flying from Shannon Airport?
♦
níl againn de theilifís ach a dtagann isteach tríd an aeróg
♦
we only have the TV that comes in through the aerial
♦
tá sí ag obair mar aeróstach le haerlíne idirnáisiúnta éigin
♦
she is working as a stewardess with some international airline
♦
ní raibh muid tapa go leor, áfach
♦
we were not fast enough, though
♦
bhí sé ag fanacht ag doras an tí
♦
he was waiting at the house door
♦
tá muid inár suí ag an tábla
♦
we are seated at the table
♦
bhí mé ag an stáisiún róluath
♦
I was at the station too early
♦
an raibh tú ag an chóisir?
♦
bhí na céadta daoine ag an chruinniú poiblí
♦
there were hundreds of people at the public meeting
♦
tá tuilleadh eolais iarrtha againn
♦
we have asked for more information
♦
beidh cruinniú againn amárach
♦
we'll have a meeting tonmorrow
♦
an bhfuil Gaeilge mhaith agat?
♦
can you speak Irish well?
♦
an mbeidh deoch eile agat?
♦
will you have another drink?
♦
bhí uibheacha agam ag bricfeasta
♦
ní bhíonn mórán d'aga aige do chaitheamh aimsire
♦
he doesn't have much time for hobbies