D'éirigh an choimhlint idir an eite chlé agus an eite dheis ní ba mheasa le himeacht ama, áfach, agus ghéaraigh ar mhíshuaimhneas Nuala dá bharr, go háirithe anois agus beirt leanaí aici.

isteach sa FDNY nuair a tháinig sé i méadaíocht, agus rinne beirt dá mhic amhlaidh; chuaigh duine acu, Bill Bresnan, amach ar pinsean i mí Iúil 2001.

Ach deir sé: "Chuaigh sé i bhfeidhm orm agus chuaigh mise i bhfeidhm air.

Leabhar álainn clóbhuailte, arna fhoilsiú ag Cannongate (féirín iontach Nollag do chara a síleann tú cuid mhór de), an dara toradh, agus an comhoibriú leanúnach idir ealaíontóirí sa dá thír a d'eascair as an tionscadal an tríú toradh agus, i ndeireadh na dála, b'fhéidir, an toradh is luachmhaire agus is buaine.

Mhéadaigh mo spéis sa Ghàidhlig agus chuaigh mé isteach sa chumann Gàidhlig, Comunn Oiseanach Ollthigh Ghlaschu, cé nach raibh agam ach fíorbheagán den teanga.

Siombalachas ======= Le blianta beaga anus, níl aon dabht ach go bhfuil cuid mhaith den siombalachas a léirigh an fhealsúnacht as ar eascair an CLG creimthe.

Cé nach bhfuil aon amhras orm ach go bhfuil baill i gcoiteann ag an dá eagraíocht, rud a chothaíonn gaol ann féin, gaol as ar eascair ar uairibh comhoibriú áirithe, chreid mé agus creidim fós gur dhá eagraíocht atá go hiomlán neamhspleách iad Sinn Féin agus an IRA.

Ceird a saolaíodh, a tháinig i méadaíocht agus atá faoi rath i Stáit Aontaithe Mheiriceá, baile dúchais na ceirde.

D'éirigh mé aníos le hamhráin Ghaeilge.

Ba é seo aimsir bhunaithe agus fháis na n-ollscoileanna móra stáit freisin, agus taobh istigh de scór bliain nó mar sin bhí ollscoileanna ag imirt an spóirt nua seo ó chósta go cósta.

Ó aimsir an reifrinn – agus roimhe sin, gan dabht – d’éirigh aighneas idir uachtarán na Spáinne, Francisco Franco, agus an Bhreatain.

“A phobal dhílis,” a dúirt sé, “a sheas an fód liom riamh anall ó tháinig mé i méadaíocht mar cheannaire, an gníomh atá le déanamh agam, is agam féin atá sé le déanamh.

”* Turas a bhí ann do na taobhanna éagsúla fosta - próiseas seachas ócáid - inar tháinig siad i méadaíocht in imeacht ama.

Fáisceadh é as an chuid is fearr a bhí fágtha de sheanpháirtí Fhianna Fáil, páirtí a chuaigh ar bhóthar an aimhleasa, a chaill a threo traidisiúnta agus a luachanna seanbhunaidh agus a chur ár bhflaitheas agus ár bhféiniúlacht i mbaol a gcaillte.

Domsa, Eorpach a d'fhás aníos in Éirinn agus a raibh trí bliana caite aige sa Ghearmáin agus i Sasana, ní raibh amhras ar bith orm go mbeadh iompar poiblí Mheiriceá ar comhchéim le córais na hEorpa.

Ba sa bhliain 1977 a thosaigh an chéad scoil Diwan (ar nós naíonra) agus d’fhás córas bunscolaíochta agus meánscolaíochta as sin de réir a chéile.

“An tréimhse sin, bhí an Irish Times ag scríobh orainn mar “savages” ach tá Gerry Adams an-chumasach agus smaoinigh sé ar bhonn nualaíoch agus as sin a d'fháisc Féile an Phobail.

Mar gheall ar a áit lárnach idir tuaisceart agus deisceart, d'fhás an chathair go tapa mar cheanncheathrú trádála agus tionscail, agus d'éirigh go seoigh leis go lár na haoise seo caite, nuair a bhog na mílte Gormach as stáit an deiscirt chuici, agus theith muintir an chine ghil amach.

Ach is léir gur fhuaraigh an grá a bhí againn don Aontas Eorpach.

Ach d’éirigh chomh maith leis an scéim seo is gur tháinig fás agus forbairt as cuimse fúithi le deich mbliana anuas.

Sin é an fáth gur tháinig gluaiseacht na gceardchumann i méadaíocht thart ar an am sin.

Tá Séamus McSherry as Béal Feirste ag múineadh Gaeilge i gceantar Toronto le tamall fada anois, agus idir an dá linn tá Allyson agus Michelle Reid, deirfiúracha óga as Toronto, ar bord mar fhoghlaimeoirí ardleibhéal agus gníomhairí, chomh maith le Pádraig de Róiste, dlíodóir óg a d’fhás suas i dToronto agus i mBaile Átha Cliath.

Ag an am céanna, d’fhás éiginnteacht i measc an phobail faoi céard a bhí ‘ceart’.

D’eascair an borradh teicneolaíochta agus an timpeallacht nua oibre seo ó na hathruithe a tháinig ar bhonneagar na tionsclaíochta seo.

Ó chéas drochthriomach oirthuaisceart na Brasaíle sa 1970í agus sna 1980í, bánaíodh an tuath agus d’fhás ceantair bhochta ollmhóra timpeall ar na mórchathracha – na favelas.

Creidim gur fearr i bhfad í Éire na linne seo ná an tír inar fhás m’athair aníos sna daichidí.

Ní raibh teanga choiteann acu ach ina ainneoin sin, d’fhás cairdeas eatarthu agus chuidigh siad lena chéile dul i ngleic le saol crua an champa.

D’fhás an t-idirlíon go gasta i Meiriceá sna nóchaidí fad is gur ghlac sé tamall ar thíortha na hEorpa an bonneagar idirlín a thógáil.

Is trua nach bhfuair an claonbholscaire sin an deis oíche a chaitheamh i gcuideachta le Corcadorca, an chomhlacht aisteoireachta agus amharclannaíochta iontach a shíolraigh as an ithir chéanna cois Laoi i 1991.

Tháinig an-bhorradh faoin tsuim atá ag muintir na hAstráile i gcúrsaí ginealaigh le blianta anuas agus bíonn daoine fíorbhródúil nuair a thagann sé chun solais go raibh sinsear acu ina dhaoránach, seachas a bheith náireach as an smál breithe mar a bhítí.

Ar na tionscnaimh a d’eascair as an Idirphlé cuireadh an Fóram Domhanda maidir le hImirce agus Forbairt (FDIF) ar bun.

D’eascair an t-arm eithneach as an dul chun cinn iontach a rinneadh i réimse na fisice sa chéad leath den fhichiú aois, agus léiríonn tógáil agus úsáid an airm chéanna an bharbarthacht a luíonn i gcroí an duine.

Cé gur fhás sé aníos beo bocht sna sléibhte os cionn na Meánmhara, dhreap Hafez dréimire an airm óna óige, agus d'éirigh leis uachtaránacht na Siria a bhaint amach le meascán de ghliceas agus den láimh láidir sna 1960aí agus na 1970aí, ag marú nó ag gabháil gach duine a sheas ina aghaidh.

D'fhás Bashar aníos saibhir i nDamaisc gan mórán foinn seilbh a ghlacadh ar chumhacht.

Ar ndóigh d’fhás seo as úsáid na seirbhíse YouTube ar a d’íoc siad $1.

D'fhás Úna aníos i dteaghlach a thuig cad é bhí tábhachtach sa tsaol seo.

Tuigeann sé nach mbeadh an scéal úd oiriúnach do chomhrá tigh a mhuintire, an teach ar fhás sé aníos ann ach nach mbraitheann sé ar a shuaimhneas ann a thuilleadh.

Agus iad ag fás aníos agus ag teacht in inmhe, ba ghnáth le deartháireacha Uí Chathasaigh a bheith ag dreapadh an tsléibhe in aice leis an mbothán inar tógadh iad nó ag rámhaíocht ar Abhainn na Snaidhme arb í an bealach ba ghaire taistil a bhí acu idir an baile, Bealach, agus An tSnaidhm, an baile ba ghaire dóibh.

De réir Annie, atá breis is ceithre fichead anois: “Bhí an-suim agam le blianta anuas agus mé ag dul in aois a fháil amach faoi Phádraig mar bhí an méid sin cloiste agam faoi.

Fuaireas a lán tacaíochta ó mo Dhaid agus ó mo mháthair agus mé ag teacht aníos.

An sprioc a bhí ann ná a léiriú do dhaoine go raibh cosúlachtaí idir gnéithe den dá thraidisiún ó thuaidh, gur eascair siad as aon fhoinse amháin.

D’fhás mo ghairm bheatha ar dhroim an idirlín.

Tháinig sise ag obair le mo mhuintir nuair nach raibh sí ach seacht nó ocht mbliana déag agus d’fhás sí aníos in teach s’againne.

Ach thuigfinn dóibh siúd a chaitheann leis an nGaeilge mar mheán cumarsáide amháin agus nach mbíonn ag troid nó ag agóidíocht i gcónaí ar a son, go háirithe iad siúd a tháinig in inmhe le linn ré an tíogair Cheiltigh agus nach cuimhin leo na drochlaethanta nuair nach raibh leabhra Gaeilge ar fáil ar scoil, nuair a bhíodh daoine ag caitheamh anuas ar an nGaeilge go minic, nuair nach raibh pingin rua ar fáil don teanga - cé gur léir go bhfuil na drochlaethanta sin linn arís!” Cailleadh nó Caomhnú? ======== Agus nach fíor go bhfuil an t-aos óg ag tabhairt droim láimhe don Ghaeilge agus ag iompú ar an Bhéarla? “Cinnte ní féidir linne neamhaird a dhéanamh ar an iompú seo, agus bheinn buartha faoin sealbhú teangan ach ceapaim go dteastaíonn gníomh anois seachas a bheith ag clamhsán de shíor faoin bhfadhb.

Molann Donncha Ó hÉallaithe go mba cheart do Chonradh na Gaeilge, tús áite a thógáil san allagar poiblí faoi thodhchaí na tíre trí chomóradh a eagrú ar an léacht cáiliúl a thug De hÍde 120 bliain ó shin, léacht a chuir tús leis an athnuachan as ar eascair, tríocha bliain níos deireanaí, stát neamhspéach don 26 Contae .

Thug Daragh Ó Tuama gean do charr acmhainneach áirgiúil láidir i ndiaidh leadhbanna d'uachtar Laighean agus na Mumhan a shiúl léi.