Foclóir Briathra Gaeilge · Valency Dictionary of Irish Verbs

imigh

01 A 01

N1

AGS

Semantic Class: MOT

D'imigh an fear agus ní fhaca siad níos mó é. CC: MI-7-06-09

Shábháil sí an páiste agus d'imigh sí féin. CC: LC-1-35-03

Seachtain a bhí sé againn ach b'éigean dó imeacht. CC: SP-3-11-08

01 A 02

N1

AGS

P1

FNT

as: uaigh

Semantic Class: MOT

Bhídís ag imeacht as na huaigheanta freisin. CC: MI-4-11-17

01 A 03

N1

AGS

bean

P1

FNT/EXP

ó

Semantic Class: MOT

Agus gabh i leith, cén chaoi a mbeadh sé dhá n-imíodh sí seo uait dhá ndéarfadh sí "Ní phósfaidh mé thú." CC: MI-5-04-38

Ach, nuair a d'oibrigh mise seachtain ag an bhfear sin thug mé mo mhallacht dhó agus d'imigh mé uaidh. CC: TM2-11-05-02

01 A 04

N1

AGS

P1

AGS

le (refl)

P2

FNT

ó

Semantic Class: MOT

Ach, d'imigh liom uaidh sin, agus chuaigh mé ar ais arís go dtí é, ach gob é an sásamh céanna a bhí agam. CC: SP-4-03-21

01 A 05

N1

AGS

S2

LOC

Smar

Semantic Class: MOT

D'imigh sé mar a tháinig sé. CC: MI-7-11-08

01 B 01

N1

AGS

Semantic Class: MOT

Agus nach bhfuil cuid acu ag imeacht agus gan focal amháin Béarla acu. CC: TM2-12-07-04

Bhoil ní imidís chomh hóg a Phádraig agus atá siad ag imeacht anois. CC: TM1-3-02-01

01 B 02

N1

AGS

P1

FNT

as

Semantic Class: MOT

Cailín a d'imeos as seo anois ag sé bliana déag, nó seacht mbliana déag, tá sí ag dul anonn go Sasana ag sábháil a cuid airgid, ag breathnú roimpi, ag cur a cuid airgid i dtaisce, ag pósadh, togha an fhir thall ansin. CC: RL-2-10-04

Bhoil ní ann a bhí tú ag obair i gcónaí, bhí tú tamall imithe as an tír ná rabhais? CC: RL-3-01-03

01 B 03.1

N1

AGS

A

DIR

anonn

P1

TER

go

Semantic Class: MOT

M'anam go mb'fhéidir go mb'fhearr do na cailíní sin buachaill óg a fháil sa mbaile agus suí síos agus bualadh faoin saol, ná imeacht anonn go Sasana agus b'fhéidir an leaid sin imeacht uaithi nuair a bheadh sé leathbhliain pósta léi ag... CC: RL-2-10-05

01 B 03.2

N1

AGS

P1

DIR

thar: farraige

Semantic Class: MOT

Imeoidh sé thar farraige ar chuma ar bith. CC: TM2-12-09-06

01 B 04

N1

AGS

P1

AGS

le (refl)

P2

INS

ar: bád bán

Semantic Class: MOT

Cuma leo ach ag imeacht leo ar an mbád bán sin, go mbuailfidh siad... CC: FO-3-09-05

01 B 05

N1

AGS

P1

MOD?

ar: imirce

Semantic Class: MOT

Agus, is iomaí duine a d'imigh, ar imirce, agus a rinne gnaithe maith, agus is iomaí duine eile a d'imigh, a d'imigh ar fán an tsaoil. CC: SP-2-04-01

01 B 06

N1

AGS

A

DIR

amach

P1

FNT

as

Semantic Class: MOT

Níl mé mí fós imithe amach as an seanteach atá timpeall's deich slat anuas ó tigh Pháidín. CC: SP-5-03-21

01 C 01

N1

AGS

P1

EXP

ó

Semantic Class: MOT

Chuathadh sa tóir air ach bhí sé imithe uathu. CC: MI-3-12-04

Ach d'imigh sé ó na gardaí. CC: FO-4-01-05

Ach d'imigh sí uathu leis an siúl, agus cé raibh sí ina seasamh, ach ag an doras, thiar ag an bhfear ba leis í. CC: LC-7-01-16

01 C 02

N1

AGS

P1

MOD?

ar: a theitheamh

Semantic Class: MOT

Bhí sagart ag imeacht ar a theitheamh, agus bhí tóir ina dhiaidh. CC: LC-3-14-04

01 D 01

N1

EXP

Agus nach mór an jab é ceist a chur ar dhuine, atá a fhios agat atá imithe, ar shlí na fírinne. CC: LC-1-35-08

Bhoil, níl an t-anró chéanna ar chor ar bith anois, ó d'imigh na seandaoiní. CC: FO-2-03-01

Le cuimhne go leor de na daoine atá imithe agus atá beo. CC: LC-5-02-11

01 D 02

N1

EXP

P1

FNT

de: saol

Ach ní fhaca tú duine ar bith ariamh a bhí imithe den tsaol mar a déarfá. CC: MI-1-05-11

Ach, tá sé mí-nádúrach a bheith ag caint ar dhaoine atá imithe den saol agus go dtáinig siad ar ais agus go bhfaca daoine iad agus rudaí mar sin. CC: SP-7-09-03

01 D 03

N1

EXP

P1

MOD?

ar: slí na fírinne

Tá sí imithe ar shlí na fírinne freisin, in éineacht liom. CC: LC-2-10-07

01 E 01.11

N1

AGS

A

ann

P1

TER

ag: portach, go dtí

Semantic Class: MOT

Ní raibh mórán daoine fásta nó daoine óga, ar an mbaile sin an tráth sin mar bhíodar imithe ar a ngnaithe, imithe ag an bportach is imithe ag obair. CC: SP-8-02-05

D'imigh muid anoir ansin deamhan pingin a fuair muid ansin d'imigh muid ansin go dtí Bríd Ní Fháthartaigh. CC: SP-7-28-01

Bhoil, bhí sé deacair an t-am sin imeacht ann le hais i mbliana, agus 'sén dream céanna atá romhainn arís i mbliana, CC: RM-5-01-01

01 E 01.12

N1

AGS

A

DIR

amach, isteach

P1

TER

ag

Semantic Class: MOT

Chuaigh sé isteach agus chuir sé tuairim's an tomhas céanna arís ann, agus leag sé amach é, san áit chéanna, agus d'imigh sé isteach ag an stillhouse, arís. CC: LC-4-02-49

Nuair a d'imeodh sé amach ag an féis an tseachtain a mbíodh sé ann, cheapfainnse nuair a d'imeodh sé amach, "Tiocfaidh tú isteach" a déarfainnse leis "agus thú folamh! CC: FO-1-09-03

01 E 01.13

N1

AGS

A

TER

abhaile

P1

DIR

trasna

Semantic Class: MOT

Agus d'imigh mé abhaile trasna na garranta, ar fhaitíos an gcloisfeadh an máistir, go raibh mé ann, agus, go raibh mé i mo bháthadh sa tobar a mbíodh sé féin ag déanamh úsáid den uisce. CC: SP-8-02-04

Tá a fhios agam go ndeachaigh sí isteach ag croitheamh láimh, liomsa agus le daoine eile a raibh aithne aici orthu, nuair a bhí sí ag imeacht abhaile, nuair a bhí an cúrsa thart. CC: SP-1-05-01

01 E 01.14

N1

AGS

P1

FNT

ó

P2

TER

go

Semantic Class: MOT

D'imeadar ó dhuine go duine. CC: MI-3-12-04

Níor fhan, d'imíodar ó cheann go ceann ach... CC: RM-2-11-05

01 E 02.11

N1

AGS

A

DIR

soir&anoir, siar

Semantic Class: MOT

Ná raibh tú ag imeacht thú féin soir agus anoir le capall agus carr cliathánach nach rabhais? CC: SP-6-22-01

B'fhearr ceann imeacht soir is ceann imeacht siar. CC: RL-4-13-10

01 E 02.12

N1

AGS

P1

LOC

le: farraige, claí

Semantic Class: MOT

Bhoil b'éigean dhom a dhul as sin, suas, thart timpeall, ag imeacht leis an bhfarraige. CC: SP-9-08-03

Agus bhí sé ag imeacht ansin leis an gclaí. CC: RM-1-05-19

01 E 02.13

N1

AGS

A

DIR

ar ais

Semantic Class: MOT

Óh bhí mo dhuine imithe ar ais. CC: MI-3-07-04

01 E 02.14

N1

AGS

beithígh

A

DIR

ar aghaidh

Semantic Class: MOT

An raibh na beithígh imithe ar aghaidh arís nó? CC: SP-6-02-06

01 E 02.21

N1

AGS

P1

AGS

le (refl)

Semantic Class: MOT

Agus, d'imigh sé leis agus chroch sé leis na beithígh. CC: RM-4-02-16

Lá arna mhárach, d'éirigh sé arís, agus d'imigh sé leis. CC: RM-4-02-20

Ach d'imigh linn ceart go leor, agus turas fada é. CC: SP-5-08-05

01 E 02.22

N1

AGS

A

DIR

soir

P1

AGS

le (refl)

Semantic Class: MOT

Agus imeacht linn soir, agus 'sén áit ar landáil muid an oíche sin thoir, i ngarraí le Seán Ó Biaidh thoir i lár na Páirce. CC: SP-3-03-22

01 E 02.23

N1

AGS

P1

AGS

roimh (refl)

Semantic Class: MOT

Bhí sé ag imeacht roimhe agus roimhe agus ní raibh a fhios aige beo cé ngabhfadh sé. CC: RM-4-02-08

"Óh" adeir sé, "ag imeacht romham" adeir sé, "ar lorg m'fhortún. CC: RM-4-02-26

01 E 02.31

N1

AGS

A

DIR

thart

Semantic Class: MOT

Ní íosfá tada an lá sin ar ndóigh ar aon chaoi ach ag imeacht thart. CC: SP-4-03-19

Nach bhfuil mná ag imeacht thart ag cuartú uibheacha is fir chomh maith leo, ag cuartú uibheacha? CC: RL-1-07-01

01 E 02.32

N1

AGS

P1

LOC

ar fud

Semantic Class: MOT

Agus chonaic mise iad, agus chonaic tusa iad, a Sheáin, agus chonaic Pádraig anseo iad, ag imeacht ar fud an bhaile, agus maide acu, cruit orthu, agus a choise briste, nó a láimh briste. CC: TM1-5-05-07

01 E 02.33

N1

AGS

A

thart

An bhfaca tusa a Phaitín Terry aon seantincéara ag imeacht thart? CC: RL-2-21-13

Agus, bhíodh muid ag aclaíocht, cúpla oíche sa tseachtain, oíche anseo is oíche ansiúd, mar, ní fhéadfá a bheith dhá oíche i ndiaidh a chéile in aon áit amháin, nó tá faitíos orm go raibh corrspíodóir ag imeacht thart a d'inseodh cén áit a raibh muid ag c CC: SP-3-03-02

Ach bhíodh contúirt ansin, bhíodh madraí ag imeacht thart ann. CC: SP-3-06-02

01 E 02.4

N1

AGS

Semantic Class: MOT

Chaith muid an oiread seo laethanta ag imeacht, agus ag siúl, idir oíche is lá, agus ní raibh duine ar bith, ach ní raibh aon obair le fáil againn. CC: RL-4-03-06

Tháinig na carranna amach is tháinig na busanna is tháinig 'chuile rud an dtuigeann tú amach, le go rabhadar in ann, imeacht níos fearr agus saol níos fearr a bheith acu. CC: LC-1-11-01

01 E 03.11

N1

AGS?

P1

LOC

ar: cosán

Semantic Class: MOT

Ach nuair a bhéas siad roinnt fairsing beidh siad ag imeacht ar aon chosán amháin i gcónaí mar sin. CC: RM-6-16-09

01 E 03.12

N1

AGS

P1

MOD?

i: bealach

Semantic Class: MOT

Caithfidh sé imeacht ina bhealach. CC: FO-3-13-09

01 E 03.21

N1

AGS

N2

LOC/DIR

bealach

Semantic Class: MOT

Agus d'fhan sé ansin is d'imigh mise mo bhealach. CC: FO-7-12-01

01 E 03.22

N1

AGS

N2

LOC

sráid

A

DIR

anoir

Semantic Class: MOT

D'imigh muid anoir an tsráid, go ngabhfadh muid siar ag na busanna, agus cén áit a ngabhfadh muid ach síos ag na stórtha. CC: MI-7-11-10

01 E 04.11

N1

AGS

P1

INS

ar: glúin

Ach théadh an solas as ansin air scaití, agus scaití eile ansin d'fheiceadh sé é mar a ghabhfadh sé i ngleannta, agus é ag imeacht ar a dhá ghlúin i gcónaí, nár bhocht an case anois é. CC: RM-1-05-19

01 E 04.12

N1

AGS

P1

MOD

i: bonnaíocha, cosa boinn

Áh, níl ciall ar bith le bheith ag imeacht i do bhonnaíocha. CC: MI-5-03-11

Cá bhfuil an buachaill óg nó an cailín óg ná an páiste ná an malrach, atá ag imeacht ina chosa boinn anois? CC: TM2-10-06-03

01 E 04.13

N1

AGS

Adj

MOD

cosnochtaithe

Arah go raibh muid amach sna déaga de bhlianta, ag imeacht cosnochtaithe. CC: TM1-6-07-05

01 E 04.21

N1

AGS

P1

INS

i: carr

D'imigh Pádraig Ó Neachtain anseo, agus a chomhluadar féin i gcarr amháin. CC: SP-5-08-03

01 E 04.22

N1

AGS

P1

INS

ar: rothar, capall

Nó d'fheicfeá ag imeacht ar rothar é. CC: FO-6-08-05

Ar ndóigh bhí tú féin ag imeacht ar chuid mhaith acu, capaill diallait. CC: TM1-6-14-26

Tá go leor acu a imíonns ar na bicycles muise. CC: RL-4-06-05

01 E 04.3

N1

MOT

P1

INS/MOV

le: cóir

Mar, ní raibh blas le cur, idir é féin agus Boston ar chaoi ar bith, ach, imeacht leis an gcóir agus bhí an chóir go maith ag imeacht an lá sin aige go háirithe. CC: LM-4-04-09

01 E 05.1

N1

AGS

A

in éineacht

P1

ASS

in éindí le

Bhíodh an cat ag imeacht in éindí léithi i gcónaí. CC: LC-1-36-01

Síos liom is d'imigh an dreifiúr in éineacht liom síos, agus beirt nó triúr gasúir aici. CC: TM2-11-10-03

Cé nárbh fhearr iad ná an dream a bhí ag imeacht in éineacht ar feadh seacht mbliana agus ní raibh aon oíche a chaitheadar amuigh ariamh nach dtosódh an troid. CC: SP-6-08-07

01 E 05.21

N1

AGS

P1

MOT

le: fuisce

Ach bhíodh dream eile ansin ann an bhfuil a fhios agat, a d'imíodh le chéile, agus, mar a d'úirt mé leat, bhíodh patrúin an uair sin ann agus aontaí agus cábáin óil, ar na haontaí, agus bhíodh píobairí ann, go leor píobairí an uair sin ann, agus bean ar b CC: TM1-1-06-09

Nuair a bhí Tadhg ag imeacht leis an bplúr. CC: SP-6-03-10

01 E 05.22

N1

AGS

P1

MOT

le: dreoilín

Bhoil, d'imigh mé leis an dreoilín oíche amháin. CC: SP-7-28-01

Ach tharraing sé as mé ar chuma ar bith, ach ón lá sin go dtí an lá atá inniu ann níor imigh mise le aon dreoilín. CC: SP-7-28-02

01 E 06.1

N1

AGS

P1

TER

i ndiaidh

Bhí a fhios aici go raibh sé imithe i ndiaidh an ghiorria ó aréir. CC: LC-7-02-23

01 E 06.2

N1

AGS

S2

ACT

Sgo

Semantic Class: MOT

Agus d'imigh muid, san oíche, tráthnóna deireanach a bhí ann, go ngabhfadh muid suas ann. CC: FO-2-18-01

01 E 06.3

N1

AGS

P1

ACT

ar: honeymoon

Semantic Class: MOT

Ní imídís ar honeymoon ar bith fadó, a Phatsaí an imíodh? CC: RL-2-11-05

01 E 07

N1

AGS

P1

FIN

i ndiaidh

Nach bhfuil ceann de do chuid cosa caite agatsa ag imeacht i ndiaidh mná. CC: MI-4-07-01

Nuair a tháinig an ceann dubh anuas bhí Máirtín imithe soir i ndiaidh na péire a chuaigh soir. CC: FO-7-11-30

01 F 01.1

N1

MOT

bád

A

DIR

amach

Semantic Class: MOT

"Tá 'chuile bhád imithe amach" a deireadh m'athair mór le Seán Ó Ní. CC: RM-2-07-03

01 F 01.2

N1

MOT

bád, soitheach

P1

FNT

as: [tír]

Semantic Class: MOT

Agus scúnaeraí a bhí ag imeacht as Sasana uilig an uair sin. CC: RM-2-05-01

Mar bhíodh soitheach ag imeacht as Gaillimh an uair sin a dtugaidís an Korean uirthi. CC: SP-8-11-03

01 F 02

N1

MOT

eitleán, traen

Semantic Class: MOT

'Sea agus na heitleáin atá ag imeacht chomh minic. CC: LC-1-29-01

Bhoil an t-am sin, ní raibh aon traen ag imeacht. CC: LC-7-01-21

01 F 03

N1

MOT

P1

INS

le: seol

Mar a d'úirt Máirtín anseo, i dtús na cainte seo bhí sé ag caint ar na trálaeraí seo (an bhfuil a fhios agat) a bhíodh ag imeacht le seol. CC: TM1-2-02-01

01 F 04

N1

MOT/AGS

éan

P1

LOC

i: aer

Semantic Class: MOT

Agus nach bhfuighfeá cloch ann a chaithfeá le éan a bheadh ag imeacht san aer. CC: LM-2-05-02

01 F 05

N1

MOT

trough

P1

le (refl)

Semantic Class: MOT

Áh d'imeodh an trough léi ansin a mhicó agus siúl aici. CC: SP-8-11-03

01 F 06

N1

MOT?

sruthán

P1

FNT

ó

Semantic Class: MOT

Ach bhí srutháinín ag imeacht ón loch seo. CC: LC-3-03-16

01 F 07

N1

MOT?

taoille, madhm

A

DIR

amach

Semantic Class: MOT

Ach, faoin meathrabharta ansin, bíonn an taoille ag tíocht níos moille, agus ag imeacht níos moille. CC: LC-5-02-24

Nuair a d'imigh an taoille. CC: RM-3-05-05

Agus ní rinne sí stop ná stay gur thriomaigh sé í, ar dhuirling, agus nuair a d'imigh an mhaidhm amach gur thriomaigh, céad slat uaithi arís CC: RM-1-05-17

01 F 08

N1

DIC?

caoineadh

P1

LOC

thrí: aer

Semantic Class: MOT

Ag imeacht thríd an aer. CC: LC-2-09-05

01 F 09

N1

DIC

P1

INS

ar: [radio]

Nach bhfuil a gcuid amhráin ag imeacht ar na wireanna anois? CC: TM2-10-12-01

01 G 01

N1

AGS

P1

ASS

le chéile

Ach, beagán roimhe m'amsa déarfaidh mé arís a Phádraig, trí scór blianta ó shin agus roimhe sin, ní mba rud nua ar bith, an bhfuil a fhios agat, an chaoi a bpósaidís anseo, bhíodh siad ag imeacht le chéile. CC: TM1-1-06-01

01 G 02

N1

AGS

P1

ASS

le: fear, bean

M'anam nach bhfaca mé aon bhean ag imeacht le aon fhear, agus nach bhfaca mé aon fhear ag cur tuairisc léi, go n-imeodh sí leis (ach an) oiread. CC: MI-5-04-12

Arah dúin do bhéal, ná raibh siad ag imeacht le fir. CC: TM2-10-02-10

Bhíodh sé ag cur cathú ar an bhfear, ag rá go mbíodh fear eile ag imeacht lena bhean. CC: LC-1-36-05

01 H 01

N1

LOC?

bóthar

Adj

MOD?

díreach

Bhí píosa bóthair díreach ann, agus ag teacht na Samhna an bhfuil a fhios agat, teacht mí na Samhna, chonaic mé píosa de bhóthar díreach chomh fada agus d'fhéadfadh mo shúil a fheiceáil, gan cor ná car ann, ach é ag imeacht díreach. CC: SP-1-12-04

02 A 01.11

N1

MOT

bia, uisce, sáile

P1

FNT

as

Agus, d'ímíodh an bia aisti. CC: TM1-4-02-03

Agus a bheith ag neartú an tine de réir a chéile, sa gcaoi nach loiscfí é, mar dhá dtagadh iomarca allas leis an teas air, de réir mar a bheadh an t-uisce ag imeacht as an ngrán, mhillfeadh sé an bhraich... CC: LC-4-02-05

Go mbeadh an sáile imithe astu mar a déarfá. CC: RM-4-03-09

02 A 01.12

N1

MOT

deatach, gail

P1

FNT

as

Bhoil nuair a d'fhiuch an leann an dtuigeann tú, agus an deatach a d'imigh as sin, chuaigh sé thríd an worm, agus bhí an worm ag dul thríd an uisce fuar, síos insa dabhach seo agus a chloigeann ag tíocht amach ina íochtar. CC: SP-1-11-04

Agus, bhíodh cuide den ghail ag imeacht astu. CC: LC-4-02-15

02 A 01.13

N1

MOT

drúcht

P1

FNT

de

Roimh an ghrian, sul má d'imeodh an drúcht di. CC: TM2-7-06-04

02 A 01.2

N1

MOT

Imíonn an rud éadrom ansin agus fanann an gráinne. CC: LC-1-02-05

02 A 01.3

N1

MOT

salachar

P1

FNT

as: súil

Bydad, bhí salachar faoi mo shúil is chuaigh mé ag seanbhean acu, agus bhí sé ag cinnt orm é a bhaint as agus ní raibh mé in ann mo shúil a oscailt agus dar príosta, go ndeachaigh sí siar sa seomra agus thug sí léi an braon uisce, agus nuair a chuir sí a... - gur imigh an salachar as mo shúil CC: LC-1-10-03

02 A 02.1

N1

AFF

P1

ASS

ó

P2

RES

i

Bheadh sé imithe ó chéile ina phraiseach ar an bpeain. CC: RL-3-07-12

02 A 02.2

N1

AFF

P1

ASS

i: píosaí

Agus ar an nóiméad agus rug sé uirthi, d'imigh sí ina píosaí, ina puiteach, agus ní fhaca sé aon bhlas arís di. CC: RM-7-02-22

An t-iarann eile, bhíodh sé ag imeacht ina phíosaí agus briosc, nuair a thógtaí gorradh air, agus ar éigean a d'fhéadfaí gorradh ar bith a chur air. CC: SP-1-04-04

02 A 03

N1

AFF

bomb

D'imigh ceann de na bombanna sin (nachar imigh). CC: FO-7-17-01

02 A 04.1

N1

MOT

gaineamh, clocha, curach

P1

FNT

ó

An áit a raibh an gaineamh ag imeacht uaim. CC: SP-5-08-09

Ach nuair a thiocfas tú isteach go dtí barr na Cruaiche ansin, théis an leathmhíle deirneach seo de strapadóireacht chráite a bheith déanta agat, agus na clocha ag imeacht uait, caithfidh tú a dhul ar do dhá ghlúin CC: SP-5-09-07

D'imigh an curach óna chosa. CC: TM2-7-10-13

02 A 04.2

N1

MOT

faic

P1

LOC

faoi: cosa

Agus bheadh an faic ag imeacht faoi do chosa. CC: SP-2-07-02

02 B 01.1

N1

MOT

cearc

Bhíodh cearc imithe 'chuile lá, dhá dtéinn ag an bportach. CC: SP-8-04-05

02 B 01.2

N1

AFF

gealach

Ach an t-am sin a Sheáin bhídís ag fanacht go mbeadh an ghealach imithe, go mbeadh an ghealach cúlta. CC: TM2-9-12-06

02 B 02.1

N1

MOT

uisce

P1

FNT

de

Bhí an t-uisce imithe dhíom. CC: LC-6-02-21

02 B 02.2

N1

MOT

leasú

P1

TER

ar: uisce

Nach shílfeá ansin go mbeadh an leasú súite uiliug ag an talamh agus imithe ar an uisce. CC: MI-6-01-05

02 B 03

N1

MOT

sioc, sneachta

Bhoil tá go leor acu tabharfaidh siad leo iad agus cuirfidh siad le claí iad, is ann is faide beidh an t-aer acu, agus beidh na siocanna imithe, agus an sneachta. CC: LC-5-03-63

02 B 04.11

N1

MOT

[fin]

Agus nuair a imeos an punt sin níl a fhios acu ó neamh na néal cé as a dtiocfaidh an chéad phunt eile. CC: MI-1-02-06

Ní bheidh ólta acu ach trí nó ceathair de cheanna is tá a bpunt imithe. CC: FO-1-32-03

02 B 04.12

N1

MOT

[fin]

Adj

MOD

fánach

Mar tá go leor d'airgead na tíre seo ag imeacht go fánach, agus go mb'fhearr go mór fada, páí bhreá shásúil a thabhairt d'fhear tí, ná a bheith dhá chaitheamh déarfaidh muid ar an doleín sin, nó ar na deonasaí beaga sin atá ag imeacht go fánach. CC: SP-2-05-05

02 B 04.2

N1

MOT

fataí

Agus d'imigh na fataí agus ní raibh aon fhata acu. CC: FO-2-13-01

02 B 05

N1

MOT

iasc

P1

FNT

as

Ní hé amháin anois, go gcloisim go bhfuil an t-iasc imithe as an gcuan. CC: TM1-6-10-15

Tá na faochain imithe freisin as. CC: TM1-6-10-15

Ach nuair a d'imigh an muirín, shíl siad titim siar ar an oistire. CC: LM-5-03-14

02 B 06.1

N1

STA

tuirse

P1

EXP

de

Chuala mé ariamh ceart go leor a Johnny nuair a bheadh an gabha théis a lá oibre nuair a nífeadh sé a lámha, san iomar tráthnóna go mbeadh tuirse an lae imithe dhó. CC: MI-3-06-03

Ach, d'imigh an tart, mar sin féin. CC: TM2-7-03-05

02 B 07

N1

EVT

tine

A

STA

as

Nuair a d'imeodh an tine sin as, d'fhuireasa aer, nó gaoth, agus nuair a chartfaí arís í, agus smiochóideacha a bheadh ann, nó caoráin, leathdhóite. CC: SP-1-04-09

02 B 08

N1

ACT

cúnamh

P1

LOC

as

D'imigh an cúnamh as na tithe. CC: FO-6-03-05

02 C 01

N1

EXP

P1

MOT

as: móin

Bhí áiléir sa teach fadó ach bliain amháin d'imigh sé as móin, agus tharraing sé féin anuas an dá áiléar gur dhóigh sé iad. CC: SP-5-03-12

02 C 02

N1

POS

talamh

P1

EXP

ó

Agus anois, cén chaoi ar imigh an talamh sin uathu sin mar a déarfá, cé a thóg ansin é thar éis eisean imeacht? CC: RM-5-09-08

02 C 03.1

N1

FAC?

(eolas), smaoineamh

P1

EXP

as: cuimhne

Óh, tá ar ndóigh tá sé an fhad anois agus go bhfuil sé imithe as mo chuimhne. CC: MI-3-01-15

Ach dhá mbeinn ag smaoineamh ó shin, sílim gob é an chaoi a raibh gach smaoineamh ag imeacht as mo chloigeann, nó gur casadh Tadhg tráthnóna liom. CC: SP-5-01-03

Bhoil anois, tháinig rud éigin isteach i mo chloigeann agus tá sé imithe. CC: RM-7-02-24

02 C 03.2

N1

AGS

P1

THE

ó

Semantic Class: DIC

Agus, tá muid ag imeacht ón mbádóireacht anois tiocfaidh muid ar ais arís aige seo, ach, leanfaidh muid leis an mbádóireacht tamall. CC: LC-3-10-01

Ach ar aon nós a Henry, tá muid ag imeacht ón rud a raibh muid ag caint faoi, éadach olla. CC: LM-1-03-01

Thiocfainn leat ansin a Johnny ach tá sibh imithe ó na heascannacha arís. CC: MI-4-02-40

02 C 04

N1

EXP

P1

STA

as: cuma

Ach ní íosfaidh siad seo anois aon fhata, mar tá siad ag ceapadh go ramhróidh siad rómhór, agus go mbeidh siad imithe as a gcuma, agus nach mbeidh siad suas, mar adeir siad féin leis an style. CC: FO-2-09-02

02 C 05

N1

PRT?

mothú

P1

EXP

as

D'imigh an mothú as. CC: RM-1-06-04

02 D 01

N1

ACT

ceird

A

(DIR)

amach

Cuirfidh mé suas cúpla crú dhó le truaí dhó, mar tá ceird na goibhneacht imithe. CC: MI-1-14-03

Bhoil ceapaim féin, go bhfuil an phláistéaracht go mór mór ag imeacht amach. CC: SP-4-07-05

02 D 02

N1

ACT?

[bia]

P1

STA?

as: faisean

Ach, is dóigh go bhfuil siad imithe as faisean anois ar aon bhealach. CC: SP-4-05-03

Fiú amháin an braeim, a mbíodh pota gabáiste dhá bhruith ann fadó, tá sé imithe as faisean anois. CC: TM2-8-07-10

02 D 03

N1

EXP

A

STA

le/ar fána, ar seachrán, i léig

Agus togha na gcailíní a dheirfiúirín atá imithe amú, imithe ar seachrán. CC: FO-3-13-17

Agus ní hé amháin gur imigh sé féin ar fán, ach thug sé drochshampla, agus drochainm, b'fhéidir don áit a d'fhágaigh sé. CC: SP-2-04-01

Mar tá sé ag imeacht i léig nach bhfuil. CC: SP-4-09-01

02 D 04

N1

ACT?

nós, Gaeilge, scéalta

Tá an sean-nós Gaelach imithe ar fad. CC: TM2-12-08-04

De réir a chéile, go mbeidh an Ghaeilge ag imeacht ag imeacht ag imeacht nach mbeidh... CC: TM2-8-11-08

Tá na seanscéalta féin imithe freisin. CC: RL-3-13-09

02 E 01

N1

AFF

móin

P1

VAL

ar

Agus, chonaic mise móin ag imeacht, lucht báid, ar dheich fichead is ar chúig déag is punt. CC: RL-1-04-10

Líonta suas í i mboscaí cardboard dhá díol ag siopaí nó ag feirmeacha ar bith thart timpeall a cheannós uathu í, agus tá sí ag imeacht agus imeacht maith uirthi. CC: SP-9-01-03

Ach, anam go raibh an imeacht ar an ubh chirce. CC: TM2-9-04-12

02 E 02

N1

AFF

P1

VAL

ar: páí, ag

Ag imeacht ar laethanta páí ag daoine. CC: MI-6-17-02

02 E 03

N1

AFF?

P1

VAL

ar: praghas, páí

Ar son Dé ort, imigh ar aon phraghas amháin. CC: SP-6-03-13

Agus, leagadh sé an dtuigeann tú, ar an iomaire é más ag baint fhataí a bheadh sé, nó ar an gclaí más le féar a bhíodh sé le speal agus ag imeacht ar páí i gcónaí. CC: RM-7-02-24

02 F 01

N1

TEM

saol

A

DIR

(ar aghaidh)

Ach, bhí an saol ag imeacht, is gearr a bhí an lá is bliain ag imeacht, bydad, bhí mac acu, agus scorach breá de mhac freisin. CC: RM-4-02-06

Ní aireoidh tú an saol ag imeacht. CC: RL-4-13-12

Ach ansin a Phádraig Uí Mhárta faoi cheann scór blianta eile má bhíonn an saol ag imeacht ar aghaidh mar atá sé, caithfidh sé nach mbeidh na daoine a bheas an uair sin ann in ann mórán lena gcaipín a chur ar a gcloigeann, beidh siad chomh lag sin. CC: MI-3-16-01

02 F 02

N1

TEM

bliain

Dream an lae inniu, níl ann ach imeacht bliain amháin is tá siad ar ais arís, ag fanacht mí, dhá mhí, ag imeacht arís is ag teacht arís. CC: TM2-10-08-05

Bhoil, bhí na blianta ag imeacht an dtuigeann tú. CC: MI-5-04-35

02 F 03

N1

TEM

[am]

P1

(DIR)

(as)

Dhá mbeadh glaicín gabáiste curtha agat, agus glac fataí, gráinne beag bran agus bláthach, agus 'chuile mheadar thrína chéile, bydad ní airfeá trí mhí ag imeacht agus airgead an-handáilte. CC: FO-2-29-05

Agus tá an fómhar féin i ndáil le bheith imithe. CC: TM2-12-02-01

Is nár mb'fhéidir go raibh agus iarraidh mhór den oíche imithe as freisin. CC: RM-1-06-04

02 F 04

N1

TEM/ACT

lá an chapaill

Tá lá an chapaill imithe. CC: SP-8-03-09

03 A 01

N1

INS?

lampa

P1

LOC?

de réir

Bhíodh lampa agam, Lucas lamp, agus, flag ansin le haghaidh sa ló, agus an lampa le haghaidh na hoíche, agus bíonn an lampa ag imeacht an dtuigeann tú de réir an ailtipéad. CC: SP-3-03-26

03 A 02

N1

EVT

tornóg

Thógfadh sé beirt fhear mhaithe, an tornóg a choinneál ag imeacht. CC: LC-6-01-09

03 A 03

N1

EVT

chaon tsórt

A

STA

ar fheabhas

Agus nuair a bhí an oíche ina (maith), agus 'chaon tsórt ag imeacht ar fheabhas, tháinig ceann eile, agus bhuail sé an doras go trom. CC: RL-1-11-11

03 A 04

N1

ACT/SOC?

áit, teach, monarca

Ar ndóigh níl an t-airgead againn, agus níl muid in ann an áit a choinneáil ag imeacht. CC: RL-2-08-09

Théis an méid comhluadair a bhí i(n)s 'chuile theach bhí siad in ann tá mise ag rá leat an teach a choinneál ag imeacht, agus bhí siad in ann pósadh amach i ndiaidh a chéile as. CC: TM2-10-02-21

Nach bhfuil siad ag iarraidh na monarcain seo a choinneál ag imeacht. CC: TM2-10-15-03

03 A 05

N1

AFF

bean

P1

INS

le

Níl a fhios agam, b'fhéidir go bhfuil na fir féin ag breathnú isteach air go bhfuil sé an-chostasach bean a choinneál ag imeacht le 'chuile shórt cineál dá bhfuil sí a chaitheamh mar a déarfá. CC: FO-5-28-05

03 B 01

N1

EVT

rabharta

P1

CAU

de réir

De réir na gealaí atá an rabharta ag imeacht. CC: TM2-7-02-12

03 C 01

N1

AGS?

daoine

Ah is dóigh, an chaoi a raibh daoiní ag imeacht an t-am sin mar a déarfá go rabhadar go dona, mar a déarfá. CC: RM-2-09-04

03 C 02

N1

AGS

P1

MOD

mar

S2

(TEM)

Sgo

Mura bhfuil tá tú in ann na litreacha a dhéanamh amach, nó figiúirí, agus ná bí ag imeacht mar sin go mbeidh tú in do dhall. CC: FO-3-12-05

03 C 03

N1

AGS

P1

MOD

ar: éascaíocht, caoi

'Chuile chineál obair mar sin ag imeacht ar éascaíocht. CC: FO-5-13-03

Níl, siúráilte, tá tú i gcónaí ag imeacht ar an caoi is réidhteach den scéal. CC: FO-2-29-08

03 C 04

N1

AGS

P1

CAU

le: saol, nós

Caithfidh tú imeacht leis an saol. CC: RL-4-12-07

Faoi láthair, tá siad ag imeacht le go leor leor de ghnásanna na dtíreacha eile, Sasana agus mar sin. CC: TM2-10-04-07

03 C 05

N1

AGS

P1

EXP

le

Adj

MOD

éasca

Chaithfeá a bheith ag imeacht éasca leis. CC: TM2-7-04-09

03 D 01

N1

leabhra, tae, leasú

Shílfeá é sin anois déarfá, tá leabhra ag imeacht anois a déarfá faoi chócaireacht is faoi rudaí agus tá píosaí sa bpáipéar faoi na rudaí sin. CC: TM2-8-08-06

Agus cheapfainn gob é an leasú is fearr ag imeacht é. CC: LM-3-01-17

'Sea, is ní raibh aon tae an uair sin ag imeacht. CC: RM-3-07-12

03 D 02

N1

INS

P1

(AGS)

ag

Ach bhí mé ag ceapadh, le a raibh de chaint aige, caint ar an téip, agus ar siosúr, agus snáthad, bhí mé cinnte nach stopfadh sé, nó go ndéarfaidh sé go raibh plána, agus square ag imeacht ag táilliúr. CC: LM-1-08-10

Ach, níl a fhios agam féin beo, cén fáth, go bhfuil an oiread spéacláirí ag imeacht ar an saol seo, ó tháinig solas leictreachais. CC: LM-1-02-03

03 D 03

N1

INS

bróga

P1

AGS

ar

Tá bróga anois a Mheárt ag imeacht ar mhná, diabhal blas samhail a thabharfá dhóibh ach sliogáin. CC: TM2-12-13-06

Cén meas a bheadh ar bhean óg anois inniu a mbeadh seál ag imeacht uirthi? CC: RL-4-05-06

Nach iad na miotáin a bhíodh ag imeacht fadó orthu. CC: RL-4-05-18

03 D 04

N1

ACT

scoil, foghlaim

Agus bhí sé a cheapadh, dhá mbeadh scoil ag imeacht agus foghlaim, mar tá anois, nach raibh aon léamh faoin domhan faoin gceann a bhí orthu. CC: LC-5-03-25

03 D 05

P1

STA

i (ess)

An obair seo mar gheall go bhfuileadar seo dhá scríobh síos, ní bheadh sé ag na daoine ag imeacht ina bhéaloidis. CC: RM-5-14-01

03 D 06

N1

ACT

pleaineanna

P1

AGS

le

Agus, go minic bhíodh go leor pleaineanna ag imeacht leis freisin. CC: LM-2-04-12

03 E 01

P1

LOC/TEM?

ar: saol

Feicim nach bhfuil a leithide de rud ag imeacht ar an saol. CC: MI-1-04-02

03 E 02

N1

feoil, buidéal

P1

LOC

i, ar, ag

Ach anois tá eolas ar 'chuile ní dhá bhfuil ag imeacht in áit ar bith sa domhan acu. CC: LM-3-15-01

(D'úirt) siad ná raibh muid ag déanamh tada ach cótaí móra feola ag imeacht orainn agus ag imeacht ag lacstaráil. CC: FO-3-11-04

I nDomhnach dhá mbeadh buidéal poitín ag imeacht ag fear anois ag iarraidh mná, is gearr gur istigh i bpríosún Luimneach a bheadh sé. CC: TM2-10-04-06

03 E 03

N1

EXP

mise

Insan am a raibh mise ag imeacht, agus, 'sin naoi mbliana déag ó shin. CC: MI-5-01-06

03 E 04

N1

STA?

tinneas

Agus sílim go bhfuil níos mó tinneasacha ag imeacht ná a bhíodh an t-am sin. CC: FO-1-23-03

Bhí leigheas ar an triuch, bhí leigheas ar 'chuile chineál ní galra a bhí ag imeacht. CC: TM1-6-13-02

03 E 05

N1

EVT

ádh

P1

EXP

le: daoine

Tá ádh ag imeacht le daoiní an dtuigeann tú, (go) bhfuil siad níos fearr ná a chéile le seasamh leis an bpáiste. CC: LC-2-08-23

03 E 06

N1

EVT

Adj

MOD

ceart

Abair léi sin a rá lena fear obair an Domhnaigh a bheith ag bualadh an inneoin a thabhairt suas, agus go mbeidh 'chuile shórt ag imeacht ceart. CC: SP-9-14-08

03 F 01

N1

EXP

Adj

STA

craiceáilte, corrach, caoch

Nach mbeadh muid caoch a dheirfiúirín is ag imeacht caoch, ach ní hamhlaidh atá siad inniu. CC: FO-3-12-02

Ach an stuf atá ann anois deir siad go sábhála Dia sinn go n-imeofá craiceáilte dhá n-óltá do dhóthain dó, pé ar bith cén stuf atá ag dul thríd nó cén chaoi a bhfuil siad dhá dhéanamh anois. CC: SP-1-11-07

Tá siad ag imeacht chomh corrach sin. CC: TM2-12-05-04

03 F 02

N1

AFF

P1

EFF

i (ess): sú

Níl sí imithe ina sú, ná ina geir ach an oiread. CC: RL-1-06-03

Chaithfidís a bheith dhá suaitheadh nó d'imeodh sí ina luaithe. CC: LM-5-02-02

03 F 03

N1

AFF

P1

STA

i: bhásta

Tá sé imithe i bhásta mar tá an té a bhí ag plé leis imithe uaidh mar ní fhaca sé aon bhlas ann. CC: TM2-9-09-04

03 F 04

N1

AFF

garranta

P1

STA

i: bhfiántas

Cé go raibh na garranta seo ann atá imithe i bhfiántas, amach anseo is ansiúd i mbun an tsléibhe b'fhéidir, gan aon cheo a chur orthu le blianta. CC: TM2-11-13-04

03 F 05

N1

AFF

iascach

P1

STA

ó: rath

Ah, tá an t-iascach imithe ó rath, nach bhfuil, i gcomórtas leis an am a raibh tusa ann a Choilm? CC: SP-3-08-02

04 A 01

N1

AGS

S1